Przygotowany, ustawiony – no to STOP!

Technologia układów hamulcowych ciągle się rozwija, ale dobra technika hamowania to nadal podstawa

Niedawno temu Harley – Davidson wprowadził Połączony Układ Hamulcowy Reflex™ z systemem zapobiegającym blokowaniu kół podczas hamowania (ABS), a wszystko to ramach Projektu RUSHMORE, który miał na celu udoskonalenie różnych aspektów jazdy motocyklami Harley’a. Inżynierowie cieszą się z takich nowych rozwiązań, nawet jeśli niektórzy z motocyklowych „purystów” biją na alarm. Oba obozy powinny wiedzieć, że te nowe technologie to dobra wiadomość dla wszystkich, ponieważ zostały one wynalezione po to, żeby pomóc w razie potrzeby, ale też trzeba pamiętać, że technologie te nie mogą umniejszać wagi podstawowych i intuicyjnych umiejętności prowadzenia motocykla.
Posiadanie dobrej techniki hamowania nadal bardzo się liczy, nawet jeśli nowe rozwiązania pomagają zwiększyć bezpieczeństwo motocyklistów.

Debiutant

Techniki podstawowe i o średnim stopniu trudności

Podstawowe hamowanie na prostej drodze

Ustaw motocykl na pasie do jazdy na wprost i trzymaj go prosto (bez pochylania), a następnie naciśnij jednocześnie obie dźwignie hamulców – przedniego i tylnego, w sposób płynny i kontrolowany.

• W trakcie zwalniania wciśnij pedał sprzęgła i zredukuj biegi, aż do jedynki – do całkowitego zatrzymania motocykla;
• Trzymaj głowę podniesioną i patrz prosto (nie patrz w dół, na przód motocykla);
• Nie bój się używać przedniego hamulca – on odpowiada za hamowanie w 70 proc.;
• Jeśli zbliżasz się do zakrętu, to zwolnij zanim zaczniesz skręcać.

Nagłe hamowanie

• Zasada nr 1: Nie panikuj! Utrzymaj nerwy na wodzy;
• Naciśnij obie dźwignie hamulców – płynnie, ale stanowczo;
• Jeśli zablokuje się tylne koło motocykla, to nie puszczaj dźwigni tylnego hamulca. Trzymaj motocykl nakierowany na wprost drogi i „wyjeździj to”. Puszczenie dźwigni tylnego hamulca podczas poślizgu może doprowadzić do katastrofalnego w skutkach wypadku;
• Jeśli w motocyklu, który nie jest wyposażony w system ABS, zablokuje się przednie koło, to od razu popuść dźwignię hamulca i naciśnij ją ponownie;
• Kiedy już się zatrzymasz, to od razu sprawdź w bocznych lusterkach, czy w twoim kierunku nie nadjeżdżają kolejne pojazdy i bądź przygotowany na szybkie w razie konieczności usunięcie się z drogi.

Czynniki wpływające na hamowanie

• Warunki na drodze: za każdym razem, gdy powierzchnia drogi nie jest w idealnym stanie (gdy jest mokra albo gdy są na niej plamy oleju czy brud), to hamowanie może być niebezpieczne. Poza tym mokre hamulce mogą też zwiększyć długość hamowania. Dlatego na każdej takiej, nie-idealnej drodze, kontroluj swoją prędkość i bądź przygotowany na wcześniejsze hamowanie niż zazwyczaj;
• Waga pojazdu/ładunek: Jeśli jedziesz z pasażerem albo jeśli wieziesz jakiś ładunek, to pamiętaj o tym, że długość hamowania w każdym z tych przypadków będzie większa;
• Stan hamulców i opon: Starte opony i zużyte albo źle wyregulowane hamulce mogą w poważnym stopniu ograniczyć Twoją zdolność hamowania. Dlatego dbaj o opony i hamulce, a także o inne układy, które mają kluczowe znaczenie dla bezpiecznej jazdy.
  Wojownik na drodze

Zaawansowana technika hamowania

Zatrzymywanie się na zakręcie

Hamowanie w trakcie skręcania zmniejsza siłę przyczepności opon do podłoża i zwiększa ryzyko zablokowania się jednego albo dwóch kół na raz. Na zakręcie zablokowanie się koła prawie na pewno doprowadzi do utraty kontroli, dlatego, o ile jest to możliwe, należy unikać hamowania na zakręcie. Jeśli jednak nie da się tego zrobić, to można tu zastosować jedną z dwóch podstawowych strategii:

• Jeśli pozwalają na to warunki na drodze – w zależności od prędkości, ostrości zakrętu, szerokości pasa i natężenia ruchu – wyprostuj motocykl na zakręcie zanim naciśniesz dźwignie hamulców. Następnie zastosuj te same techniki, które wykorzystujesz do hamowania na prostej drodze.
• Jeśli nie możesz uniknąć skręcania podczas zwalniania albo zatrzymywania się:
  a/ Naciśnij oba hamulce tak delikatnie, jak to tylko możliwe (nie hamuj mocniej, niż potrzebujesz);
  b/ Hamowanie spowoduje, że motocykl będzie się automatycznie prostował i jechał bardziej na wprost, dlatego możesz być w takim wypadku zmuszony do zwiększenia nacisku na wewnętrzną część kierownicy (pamiętaj tu jednak o zasadzie przeciwskrętu), żeby motocykl nadal był nachylony i żeby skręcał;
  c/ W końcu: wyprostuj motocykl tuż przed jego zatrzymaniem, jednocześnie redukując biegi.

Zaawansowane technologie hamowania

Zatrzymywanie motocykla w XXI w.
Dziś wiele modeli motocykli Harley Davidson wyposażonych jest w układ zapobiegający blokowaniu kół podczas hamowania (ABS), który automatycznie dostosowuje siłę hamowania w trudnych sytuacjach i zapobiega blokowaniu kół, a tym samym uniemożliwia wpadnięcie w poślizg. Dodatkowo wybrane motocykle z Projektu RUSHMORE 2014 wyposażone są również w Połączony Układ Hamulcowy Reflex, w którym hamulce przedni i tylny są elektronicznie zespolone i wskutek tego siły hamowania rozkładają się równomiernie na obie opony.
Niezależnie od Twojego doświadczenia i umiejętności w zakresie jazdy motocyklem, oba systemy mogą Ci pomóc jeszcze lepiej poruszać się na motocyklu.

Hamulce z ABS-em
Jeśli jesteś doświadczonym motocyklistą, który dysponuje dobrą techniką hamowania, a masz motocykl wyposażony w system ABS, to pewnie rzadko kiedy aktywuje Ci się on podczas jazdy. System przecież aktywuje się tylko wtedy, gdy jest to wymagane, tzn. gdy hamulce mogą zablokować koło – dlatego jeśli dobrze jeździsz, to możesz nawet zapomnieć o istnieniu tego systemu w Twoim motocyklu. Jednakże miło jest wiedzieć, że jeśli zahamujesz trochę zbyt mocno, to system odpowiednio na to zareaguje. Bądź tylko przygotowany na to, że w razie aktywowania się ABS-u poczujesz pod sobą delikatne pulsowanie. Nie jest zresztą złym pomysłem przećwiczenie ostrego hamowania na prostej drodze, gdzieś w otwartej przestrzeni, żeby po prostu zorientować się, jakie to jest uczucie.
Jeśli natomiast w jeździe na motocyklu jesteś debiutantem, to pamiętaj, że ABS nie ma zastąpić, a jedynie wspomóc Twoją technikę hamowania. Ćwicz umiejętności prawidłowego zatrzymywania się, posiadając ten komfort, że w razie czego system ABS zareaguje i dopasuje siłę hamowania na obu kołach oraz prędkość, a tym samym, że zoptymalizuje on hamowanie w nagłej, nieprzewidzianej sytuacji.

Połączony Układ Hamulcowy Reflex
W odróżnieniu od systemu ABS, który jest powszechnie stosowany w samochodach, Układ Hamulcowy Reflex jest raczej dla motocyklistów czymś zupełnie nowym. Jednakże trzeba pamiętać o tym, że podobnie jak ABS, układ ten został zaprojektowany po to, żeby zwiększyć kontrolę motocyklisty nad motocyklem, a nie żeby ją zmniejszyć.
Bardzo ważną rzeczą, którą trzeba mieć na uwadze, jest to, że system jest aktywowany przy prędkości większej niż 35 – 40 km/h. Przy niższej prędkości, utrzymanie równowagi w sile hamowania między hamulcami przednim i tylnym należy tylko i wyłącznie do motocyklisty. Przy większych z kolei prędkościach Układ Hamulcowy Reflex pracuje razem z systemem ABS, wskutek czego oba systemy automatycznie i optymalnie, bo równomiernie, rozkładają siłę hamowania na obie opony. Jeśli na przykład w nagłej sytuacji naciśniesz gwałtownie tylny hamulec, to system automatycznie aktywuje też hamulec przedni i zoptymalizuje zdolność do zatrzymania się, niezależnie od panujących na drodze warunków. System, po włączeniu się, pozostanie aktywny (nawet jeśli motocykl zwolni poniżej 35 km/h), chyba że puścisz hamulce albo całkowicie się zatrzymasz.

Ponownie powiem, że debiutanci muszą się koniecznie nauczyć dobrej techniki hamowania w różnych warunkach i następnie ją stale ćwiczyć. Bo nawet najlepsza technologia nigdy nie zastąpi ludzkich umiejętności, zdolności osądu sytuacji i doświadczenia.

Podobne artykuły: